ایران از کمیسیون مقام زن سازمان ملل متحد اخراج شد

توضیحات

تاریخ ایجاد در پنج شنبه, 24 آذر 1401 15:33

۲۹ عضو شورای اجتماعی اقتصادی سازمان ملل رأی به اخراج جمهوری اسلامی از کمیسیون مقام زن سازمان ملل دادند. قطعنامه پیشنهادی برای این امر از سوی آمریکا به این شورا ارائه داده شده بود.

رأی‌گیری برای اخراج جمهوری اسلامی از کمیسیون مقام زن سازمان ملل روز چهارشنبه ۱۴ دسامبر (۲۳ آذر) در شورای اقتصادی اجتماعی سازمان ملل، اکوسوک در نیویورک برگزار شد. ۲۹ کشور از ۵۲ عضو حاضر در این جلسه کمیسیون به اخراج ایران رأی مثبت و تنها ۸ کشور رأی منفی دادند. ۱۶ کشور نیز رأی ممتنع دادند.

روسیه، چین و عمان از جمله کشورهایی بودند که به اخراج ایران از کمیسیون مقام زن رأی منفی دادند. کوبا که معمولا در این گونه جلسات به نفع ایران رأی می‌دهد در این جلسه غیبت داشت.

نماینده آمریکا در این جلسه حضور ایران در کمیسیون مقام زن سازمان ملل را "لکه ننگی" بر دامان این نهاد دانست.

روسیه تلاش کرد با یک درخواست شفاهی روند رأی گیری برای اخراج ایران را به تعویق بیندازد. نماینده روسیه در پاسخ به این نقد که چرا درخواست کتبی مطرح نشده گفت، نیازی به درخواست کتبی نیست و ما می‌توانیم شفاهی آن را مطرح کنیم.

درخواست روسیه این بود که اصولا اخراج ایران به این صورت و در این جلسه درست نیست و چون ایران با رأی اکثریت اعضای کمیسیون عضو شده نمی‌تواند به این صورت اخراج شود. اما اعضای شورای اکوسوک به دلیل اینکه پیشنهاد مطابق مقررات، ۲۴ ساعت قبل از جلسه و به صورت کتبی ارائه نشده، درخواست روسیه را با اکثریت قاطع رد کردند.

درخواست‌های چند ماهه برای اخراج ایران

قطعنامه پیشنهادی آمریکا در پی آن تهیه شد که بسیاری از نهادهای حقوق بشری خواهان اخراج جمهوری اسلامی از کمیسیون مقام زن سازمان ملل شدند.

ابتدا در ماه اکتبر سازمان دیده‌بان ملل متحد که یک سازمان غیردولتی در سوئیس است و به عنوان بازوی مشورتی شورای اقتصادی-اجتماعی سازمان ملل عمل می‌کند، پیش‌نویس قطعنامه‌ای را تهیه کرده و در آن از این شورا خواسته بود جمهوری اسلامی ایران را از کمیسیون مقام زن این نهاد اخراج کند.

ماه گذشته نیز گروهی از زنان سرشناس در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی طی نامه‌ای خواستار خروج جمهوری اسلامی ایران از این کمیسیون شده بودند.

در این نامه با اشاره به وظیفه اصلی کمیسیون که تلاش برای برابری جنسیتی و رفع تبعیض جنسیتی است، و نیز با اشاره به قوانین تبعیض‌آمیز ایران از قبیل قانون ارث، حضانت، طلاق، حجاب اجباری و... آمده است: «به دلیل سابقه هولناک جمهوری اسلامی در نقض حقوق زنان و و با توجه به پافشاری حکومت در سرکوب وحشیانه معترضان، اصرار داریم که عضویت ایران در کمیسیون مقام زن لغو شود. این کمیسیون در هر روزی که جمهوری اسلامی عضو آن است اعتبار خود را از دست می‌دهد.»

هیلاری کلینتون، میشل اوباما، لورا بوش بانوان اول سابق آمریکا و همچنین ملانی جولی، وزیر امور خارجه کانادا، شیرین عبادی، ملاله یوسف زی و نادیا مراد از جمله چهره‌های سیاسی هستند که این نامه را امضا کرده‌اند.

هفته گذشته نیز ۱۳ نهاد حقوق بشری با انتشار بیانیه‌ای‌ مشترک خطاب به شورای اقتصادی اجتماعی سازمان ملل خواستار آن شدند تا عضویت جمهوری اسلامی در کمیسیون مقام زن سازمان ملل لغو شود.

این بیانیه، لغو عضویت جمهوری اسلامی در این کمیسیون را ''سیگنالی قوی'' به ایرانیان دانسته‌ مبنی بر اینکه ''جامعه بین‌الملل بستری برای دولت [ایران] فراهم نمی‌کند تا شرم‌آورانه نگرش‌های ضد حقوق بشری خود را ترویج کند و سابقه ضعیف حقوق بشری خود را پنهان کند.''

در میان نهادهایی که این بیانیه را امضا کرده‌اند، نام بنیاد سیامک پورزند، مرکز اسناد حقوق بشر ایران، بنیاد عبدالرحمن برومند، کمپین فعالان بلوچ، انجمن حقوق بشر کردستان و سازمان حقوق بشری کردپا دیده می‌شود.

و آخرین این درخواست‌ها بیانیه زنان زندانی بود که زندانیان نام‌آشنایی مانند نرگس محمدی، گلرخ ایرایی، سپیده قلیان، بهاره هدایت، عالیه مطلب‌زاده و صبا کردافشاری آن را امضا کرده‌اند.

آن‌ها در این بیانیه که در پست اینستاگرامی نرگس محمدی بازتاب یافته کمیسیون مقام زن را به اخراج ایران به دلیل "اعمال خشونت علیه زنان و سرکوب اعتراضات آنان" فراخوانده‌اند.

ایران بسیار تلاش کرد تا مانع رأی گیری درباره اخراجش از این کمیسیون شود. به گفته خدیجه کریمی، نماینده ایران در این کمیسیون "نامه‌نگاری با اعضای شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد (اکوسوک) و تماس تلفنی با رئیس آن نهاد، ارسال نامه به اعضای کنونی کمیسیون مقام زن، برگزاری پویش ملی و جمع‌آوری امضاهای مردمی و استفاده از ظرفیت دیپلماسی عمومی و خارجی" از جمله این تلاش‌ها بوده است.

در آخرین نشست این نهاد بین المللی در ماه مارس امسال با ۴۳ رأی موافق از مجموع ۵۴ رأی کشورهای عضو شورای اقتصادی و اجتماعی، ایران برای مدت چهار سال به عضویت کمیسیون مقام زن درآمد.

نگاهی به تاریخچه جنبش زنان ایران؛ از کنج اندرونی تا صندلی وزارت
جنبش زنان ایران عمری دست‌کم صدساله دارد و به عنوان جنبشی درون‌زا دستاوردهایی داشته است که به نظر بازگشت‌ناپذیر می‌رسد. زمانی زنان در انزوا می‌زیستند، اما سخت‌کوشی‌ها و مبارزات‌شان آنان را به بالاترین مقام‌های کشور رساند.
 صدیقه دولت آبادیصدیقه دولت آبادی
"آغاز جنبش مستقل زنان در ایران"
برخی از تاریخدانان انتشار نخستین مجله زنان در سال ۱۲۸۹ در تهران را تاریخ آغاز جنبش مستقل زنان در ایران دانسته‌اند. "دانش" هفته‌نامه‌ای بود که توسط "خانم دکتر کحال" منتشر می‌شد‌. او همسر دکتر حسین کحال‌زاده چشم‌پزشک و دختر محمد حکیم‌باشی از اقلیت‌های مذهبی همدان بود. پس از تحصیل در مدرسه‌های میسیونری طبابت را نزد پدر و همسرش آموخته بود. "دانش" هدف اصلی‌اش را تشویق زنان به علم‌آموزی قرار داده بود.

برخی از تاریخدانان انتشار نخستین مجله زنان در سال ۱۲۸۹ در تهران را تاریخ آغاز جنبش مستقل زنان در ایران دانسته‌اند. دانش هفته‌نامه‌ای بود که توسط خانم دکتر کحال منتشر می‌شد‌. او همسر دکتر حسین کحال‌زاده چشم‌پزشک و دختر محمد حکیم‌باشی از اقلیت‌های مذهبی همدان بود. پس از تحصیل در مدرسه‌های میسیونری طبابت را نزد پدر و همسرش آموخته بود. دانش هدف اصلی‌اش را تشویق زنان به علم‌آموزی قرار داده بود.برخی از تاریخدانان انتشار نخستین مجله زنان در سال ۱۲۸۹ در تهران را تاریخ آغاز جنبش مستقل زنان در ایران دانسته‌اند. دانش هفته‌نامه‌ای بود که توسط خانم دکتر کحال منتشر می‌شد‌. او همسر دکتر حسین کحال‌زاده چشم‌پزشک و دختر محمد حکیم‌باشی از اقلیت‌های مذهبی همدان بود. پس از تحصیل در مدرسه‌های میسیونری طبابت را نزد پدر و همسرش آموخته بود. دانش هدف اصلی‌اش را تشویق زنان به علم‌آموزی قرار داده بود.
محرومیت زنان از آموزش
در دوره قاجار تحصیل علم برای دختران بیهوده و حتی خطرناک دانسته می‌شد و شرکت در زندگی سیاسی و اجتماعی از امتیازهای مردان بود. همچون بسیاری از جوامع دیگر خانه و آشپزخانه مکان "طبیعی" برای زن شمرده می‌شد.

در دوره قاجار تحصیل علم برای دختران بیهوده و حتی خطرناک دانسته می‌شد و شرکت در زندگی سیاسی و اجتماعی از امتیازهای مردان بود. همچون بسیاری از جوامع دیگر خانه و آشپزخانه مکان طبیعی برای زن شمرده می‌شد. در دوره قاجار تحصیل علم برای دختران بیهوده و حتی خطرناک دانسته می‌شد و شرکت در زندگی سیاسی و اجتماعی از امتیازهای مردان بود. همچون بسیاری از جوامع دیگر خانه و آشپزخانه مکان طبیعی برای زن شمرده می‌شد.
جدایی فضای زن و مرد
درحالیکه حجاب کامل مانع کار زنان کارگر و فروشنده بود‌، روبنده و چادر سیاه یا سرمه‌ای زنان طبقه مرفه را از دیگران متمایز می‌ساخت. اندرونی و بیرونی در خانه‌های شهری دنیای زن و مرد را از هم جدا می‌کرد. حتی در تهران زنان از یک سو و مردان از سوی دیگر پیاده‌رو حرکت می‌کردند.

درحالیکه حجاب کامل مانع کار زنان کارگر و فروشنده بود‌، روبنده و چادر سیاه یا سرمه‌ای زنان طبقه مرفه را از دیگران متمایز می‌ساخت. اندرونی و بیرونی در خانه‌های شهری دنیای زن و مرد را از هم جدا می‌کرد. حتی در تهران زنان از یک سو و مردان از سوی دیگر پیاده‌رو حرکت می‌کردند. درحالیکه حجاب کامل مانع کار زنان کارگر و فروشنده بود‌، روبنده و چادر سیاه یا سرمه‌ای زنان طبقه مرفه را از دیگران متمایز می‌ساخت. اندرونی و بیرونی در خانه‌های شهری دنیای زن و مرد را از هم جدا می‌کرد. حتی در تهران زنان از یک سو و مردان از سوی دیگر پیاده‌رو حرکت می‌کردند.
دو کودک با سرنوشت‌های متفاوت
رهبران مذهبی با غیراسلامی دانستن آموزش دختران محرومیت زنان از آموزش را تقویت می‌کردند. با این همه برخی خانواده‌ها در خانه یا مکتب اقدام به آموزش دخترانشان می‌کردند. با این حال چه بسا نوشتن را به دختران نمی‌آموختند. مردان حق چندهمسری و طلاق داشتند و با این حال بسیاری از آنان به دلیل معذورات اجتماعی تک‌همسر می‌ماندند. دختران در ۹ سالگی و پسران در ۱۵ سالگی می‌توانستند ازدواج کنند.

رهبران مذهبی با غیراسلامی دانستن آموزش دختران محرومیت زنان از آموزش را تقویت می‌کردند. با این همه برخی خانواده‌ها در خانه یا مکتب اقدام به آموزش دخترانشان می‌کردند. با این حال چه بسا نوشتن را به دختران نمی‌آموختند. مردان حق چندهمسری و طلاق داشتند و با این حال بسیاری از آنان به دلیل معذورات اجتماعی تک‌همسر می‌ماندند. دختران در ۹ سالگی و پسران در ۱۵ سالگی می‌توانستند ازدواج کنند.رهبران مذهبی با غیراسلامی دانستن آموزش دختران محرومیت زنان از آموزش را تقویت می‌کردند. با این همه برخی خانواده‌ها در خانه یا مکتب اقدام به آموزش دخترانشان می‌کردند. با این حال چه بسا نوشتن را به دختران نمی‌آموختند. مردان حق چندهمسری و طلاق داشتند و با این حال بسیاری از آنان به دلیل معذورات اجتماعی تک‌همسر می‌ماندند. دختران در ۹ سالگی و پسران در ۱۵ سالگی می‌توانستند ازدواج کنند.
قرة العین؛ "پیشاهنگ مبارزه با حجاب"
آغاز جنبش زنان ایران متأثر از جنبش‌های نوین اجتماعی، سیاسی و مذهبی عصر خود بود. فاطمه زرین‌تاج برغانی قزوینی مشهور به طاهره قرة‌العین شاعر و عالم مذهبی و از نخستین پیروان آیین باب بود که در سال ۱۲۳۱ در تهران اعدام شد. او حجاب را باعث نادانی و نماد سرکوب زنان می‌دانست. روایت شده که او با کنار زدن روبند‌ه‌اش باعث غوغا در میان پیروان باب شد. او را نخستین زنی می‌دانند که به حجاب اعتراض کرد.

آغاز جنبش زنان ایران متأثر از جنبش‌های نوین اجتماعی، سیاسی و مذهبی عصر خود بود. فاطمه زرین‌تاج برغانی قزوینی مشهور به طاهره قرة‌العین شاعر و عالم مذهبی و از نخستین پیروان آیین باب بود که در سال ۱۲۳۱ در تهران اعدام شد. او حجاب را باعث نادانی و نماد سرکوب زنان می‌دانست. روایت شده که او با کنار زدن روبند‌ه‌اش باعث غوغا در میان پیروان باب شد. او را نخستین زنی می‌دانند که به حجاب اعتراض کرد.آغاز جنبش زنان ایران متأثر از جنبش‌های نوین اجتماعی، سیاسی و مذهبی عصر خود بود. فاطمه زرین‌تاج برغانی قزوینی مشهور به طاهره قرة‌العین شاعر و عالم مذهبی و از نخستین پیروان آیین باب بود که در سال ۱۲۳۱ در تهران اعدام شد. او حجاب را باعث نادانی و نماد سرکوب زنان می‌دانست. روایت شده که او با کنار زدن روبند‌ه‌اش باعث غوغا در میان پیروان باب شد. او را نخستین زنی می‌دانند که به حجاب اعتراض کرد.
میرزا آقا خان کرمانی
میرزا آقا خان کرمانی از روشنفکران عصر مشروطیت و متاثر از جنبش باب بود که در نوشته‌های خود به موضوع زنان هم می‌پرداخت. او در "صد خطابه" از چندهمسری، صیغه و بدرفتاری با زنان و حجاب و انزوای آنان به عنوان دلایل رواج فساد در جامعه نام برده است. او می‌نویسد که زنان وقت و نیرویشان را به جای آموختن علوم و ترقی اجتماعی صرف حسادت و رقابت با زنان دیگر می‌کنند و از تربیت فرزندانشان هم باز می‌مانند.

:میرزا آقا خان کرمانی از روشنفکران عصر مشروطیت و متاثر از جنبش باب بود که در نوشته‌های خود به موضوع زنان هم می‌پرداخت. او در صد خطابه از چندهمسری، صیغه و بدرفتاری با زنان و حجاب و انزوای آنان به عنوان دلایل رواج فساد در جامعه نام برده است. او می‌نویسد که زنان وقت و نیرویشان را به جای آموختن علوم و ترقی اجتماعی صرف حسادت و رقابت با زنان دیگر می‌کنند و از تربیت فرزندانشان هم باز می‌مانند.میرزا آقا خان کرمانی از روشنفکران عصر مشروطیت و متاثر از جنبش باب بود که در نوشته‌های خود به موضوع زنان هم می‌پرداخت. او در صد خطابه از چندهمسری، صیغه و بدرفتاری با زنان و حجاب و انزوای آنان به عنوان دلایل رواج فساد در جامعه نام برده است. او می‌نویسد که زنان وقت و نیرویشان را به جای آموختن علوم و ترقی اجتماعی صرف حسادت و رقابت با زنان دیگر می‌کنند و از تربیت فرزندانشان هم باز می‌مانند.
میرزا فتحعلی آخوندزاده
میرزا فتحعلی آخوندزاده آشنا با افکار روشنفکران اروپا و روسیه بود. او اعتقاد داشت که ترقی شرق تنها در صورت تربیت ملت امکان‌پذیر است. اندیشه‌های او درباره زنان در نمایشنامه‌هایش و نیز در "مکتوبات کمال‌الدوله" بیان شده است. او بیش از هر چیز بر لزوم آموزش اجباری برای همه تاکید می‌کرد. درباره حجاب می‌نویسد: «با نزول آیه حجاب نصف بنی نوع بشر را، که طایفه اناث است، الی مرور دهور به حبس ابدی انداخت.»

:میرزا فتحعلی آخوندزاده آشنا با افکار روشنفکران اروپا و روسیه بود. او اعتقاد داشت که ترقی شرق تنها در صورت تربیت ملت امکان‌پذیر است. اندیشه‌های او درباره زنان در نمایشنامه‌هایش و نیز در مکتوبات کمال‌الدوله بیان شده است. او بیش از هر چیز بر لزوم آموزش اجباری برای همه تاکید می‌کرد. درباره حجاب می‌نویسد: «با نزول آیه حجاب نصف بنی نوع بشر را، که طایفه اناث است، الی مرور دهور به حبس ابدی انداخت.» میرزا فتحعلی آخوندزاده آشنا با افکار روشنفکران اروپا و روسیه بود. او اعتقاد داشت که ترقی شرق تنها در صورت تربیت ملت امکان‌پذیر است. اندیشه‌های او درباره زنان در نمایشنامه‌هایش و نیز در مکتوبات کمال‌الدوله بیان شده است. او بیش از هر چیز بر لزوم آموزش اجباری برای همه تاکید می‌کرد. درباره حجاب می‌نویسد: «با نزول آیه حجاب نصف بنی نوع بشر را، که طایفه اناث است، الی مرور دهور به حبس ابدی انداخت.»
بی بی خانم استرآبادی
"معایب الرجال" کتابی طنزآمیز در پاسخ به اندرزنامه‌هایی به اسم "تادیب النسوان" بود که مردان برای "آموزش زنان" می‌نوشتند. در این نوشته‌ها که منعکس‌کننده دید جامعه مردسالار نسبت به زنان بود زنان ضعیف و توطئه‌گر توصیف می‌شدند. به آنان گفته می‌شد چگونه رفتار کنند. به عقیده بی بی خانم هدف مردان از تالیف اندرزنامه تقویت جایگاه خودشان است وگرنه به نظر او اگر آموزش لازم است، برای همه لازم است.

معایب الرجال کتابی طنزآمیز در پاسخ به اندرزنامه‌هایی به اسم تادیب النسوان بود که مردان برای آموزش زنان می‌نوشتند. در این نوشته‌ها که منعکس‌کننده دید جامعه مردسالار نسبت به زنان بود زنان ضعیف و توطئه‌گر توصیف می‌شدند. به آنان گفته می‌شد چگونه رفتار کنند. به عقیده بی بی خانم هدف مردان از تالیف اندرزنامه تقویت جایگاه خودشان است وگرنه به نظر او اگر آموزش لازم است، برای همه لازم است. معایب الرجال کتابی طنزآمیز در پاسخ به اندرزنامه‌هایی به اسم تادیب النسوان بود که مردان برای آموزش زنان می‌نوشتند. در این نوشته‌ها که منعکس‌کننده دید جامعه مردسالار نسبت به زنان بود زنان ضعیف و توطئه‌گر توصیف می‌شدند. به آنان گفته می‌شد چگونه رفتار کنند. به عقیده بی بی خانم هدف مردان از تالیف اندرزنامه تقویت جایگاه خودشان است وگرنه به نظر او اگر آموزش لازم است، برای همه لازم است.
نقش روزنامه‌ها
روزنامه‌ها نقش مهمی در تنویر افکار عمومی داشتند چون بیشتر پخش می‌شدند، دست به دست می‌گشتند و آگاهی می‌دادند. روزنامه‌هایی چون اختر، قانون، حبل المتین، حکمت، ثریا‌، عدالت، صور اسرافیل و ایران نو درباره وضعیت زنان کشورهای دیگر و تاثیر تعلیم و تربیت بر آنان و بر جامعه می‌نوشتند. در این روزنامه‌ها بیش از هر چیز بر حق آموزش زنان تاکید می‌شد. تصویر میرزا ملکم خان، ناشر "قانون" در لندن را نشان می‌دهد.

روزنامه‌ها نقش مهمی در تنویر افکار عمومی داشتند چون بیشتر پخش می‌شدند، دست به دست می‌گشتند و آگاهی می‌دادند. روزنامه‌هایی چون اختر، قانون، حبل المتین، حکمت، ثریا‌، عدالت، صور اسرافیل و ایران نو درباره وضعیت زنان کشورهای دیگر و تاثیر تعلیم و تربیت بر آنان و بر جامعه می‌نوشتند. در این روزنامه‌ها بیش از هر چیز بر حق آموزش زنان تاکید می‌شد. تصویر میرزا ملکم خان، ناشر قانون در لندن را نشان می‌دهد.روزنامه‌ها نقش مهمی در تنویر افکار عمومی داشتند چون بیشتر پخش می‌شدند، دست به دست می‌گشتند و آگاهی می‌دادند. روزنامه‌هایی چون اختر، قانون، حبل المتین، حکمت، ثریا‌، عدالت، صور اسرافیل و ایران نو درباره وضعیت زنان کشورهای دیگر و تاثیر تعلیم و تربیت بر آنان و بر جامعه می‌نوشتند. در این روزنامه‌ها بیش از هر چیز بر حق آموزش زنان تاکید می‌شد. تصویر میرزا ملکم خان، ناشر قانون در لندن را نشان می‌دهد.
تاج السلطنه
عده‌ای از دختران و همسران فعالان انقلاب مشروطیت با این جنبش همراهی کردند. اما قانون زنان را در کنار دیوانگان و کودکان از حق رای محروم کرد. تاج السلطنه، دختر ناصرالدین شاه، در خاطراتش پس از انقلاب نوشت: «افسوس که زنان ایرانی از نوع انسان مجزا شده و جزو بهایم و وحوش هستند… زندگی زن‌های ایرانی از دو چیز ترکیب شده: در موقع بیرون آمدن و گردش کردن: هیاکل موحش سیاه عزا، و در موقع مرگ: کفن‌های سفید.»

:عده‌ای از دختران و همسران فعالان انقلاب مشروطیت با این جنبش همراهی کردند. اما قانون زنان را در کنار دیوانگان و کودکان از حق رای محروم کرد. تاج السلطنه، دختر ناصرالدین شاه، در خاطراتش پس از انقلاب نوشت: «افسوس که زنان ایرانی از نوع انسان مجزا شده و جزو بهایم و وحوش هستند… زندگی زن‌های ایرانی از دو چیز ترکیب شده: در موقع بیرون آمدن و گردش کردن: هیاکل موحش سیاه عزا، و در موقع مرگ: کفن‌های سفید.»عده‌ای از دختران و همسران فعالان انقلاب مشروطیت با این جنبش همراهی کردند. اما قانون زنان را در کنار دیوانگان و کودکان از حق رای محروم کرد. تاج السلطنه، دختر ناصرالدین شاه، در خاطراتش پس از انقلاب نوشت: «افسوس که زنان ایرانی از نوع انسان مجزا شده و جزو بهایم و وحوش هستند… زندگی زن‌های ایرانی از دو چیز ترکیب شده: در موقع بیرون آمدن و گردش کردن: هیاکل موحش سیاه عزا، و در موقع مرگ: کفن‌های سفید.»
علی اکبر دهخدا
پس از اعلام فرمان مشروطه و محدود شدن قدرت شاه با آن هم بیشتر روشنفکران بی‌سوادی زنان را از دلایل مهم مشکلات ایران می‌دانستند. علی اکبر دهخدا، مؤلف شهیر لغت‌نامه دهخدا، از جمله نویسندگان آن دوره بود که بر لزوم آموزش زنان تاکید می‌کرد و می‌گفت که زنان نادان کودکان نادان به بار می‌آورند. بیشترین تلاش انجمن‌های زنان که پس از مشروطیت به پا شدند هم مصروف به درخواست حق تحصیل برای دختران بود.

س از اعلام فرمان مشروطه و محدود شدن قدرت شاه با آن هم بیشتر روشنفکران بی‌سوادی زنان را از دلایل مهم مشکلات ایران می‌دانستند. علی اکبر دهخدا، مؤلف شهیر لغت‌نامه دهخدا، از جمله نویسندگان آن دوره بود که بر لزوم آموزش زنان تاکید می‌کرد و می‌گفت که زنان نادان کودکان نادان به بار می‌آورند. بیشترین تلاش انجمن‌های زنان که پس از مشروطیت به پا شدند هم مصروف به درخواست حق تحصیل برای دختران بود.پس از اعلام فرمان مشروطه و محدود شدن قدرت شاه با آن هم بیشتر روشنفکران بی‌سوادی زنان را از دلایل مهم مشکلات ایران می‌دانستند. علی اکبر دهخدا، مؤلف شهیر لغت‌نامه دهخدا، از جمله نویسندگان آن دوره بود که بر لزوم آموزش زنان تاکید می‌کرد و می‌گفت که زنان نادان کودکان نادان به بار می‌آورند. بیشترین تلاش انجمن‌های زنان که پس از مشروطیت به پا شدند هم مصروف به درخواست حق تحصیل برای دختران بود.
مریم عمید مزین السلطنه
در بررسی سیر آگاهی و فعالیت‌های زنان ایران تاسیس مدارس دخترانه و نشریات زنان دو نقطه عطف مهم هستند. مریم عمید سمنانی مزین السلطنه از پیشگامان هر دو عرصه محسوب می‌شود. او "شکوفه" را در سال ۱۲۹۲ منتشر کرد و مؤسس دو مدرسه بود. او همچنین عضو "انجمن همت خواتین" بود. بیشتر منابع از طوبی آزموده به عنوان مؤسس ناموس‌، نخستین مدرسه‌ برای دختران مسلمان، نام می‌برند.

 بررسی سیر آگاهی و فعالیت‌های زنان ایران تاسیس مدارس دخترانه و نشریات زنان دو نقطه عطف مهم هستند. مریم عمید سمنانی مزین السلطنه از پیشگامان هر دو عرصه محسوب می‌شود. او شکوفه را در سال ۱۲۹۲ منتشر کرد و مؤسس دو مدرسه بود. او همچنین عضو انجمن همت خواتین بود. بیشتر منابع از طوبی آزموده به عنوان مؤسس ناموس‌، نخستین مدرسه‌ برای دختران مسلمان، نام می‌برند. در بررسی سیر آگاهی و فعالیت‌های زنان ایران تاسیس مدارس دخترانه و نشریات زنان دو نقطه عطف مهم هستند. مریم عمید سمنانی مزین السلطنه از پیشگامان هر دو عرصه محسوب می‌شود. او شکوفه را در سال ۱۲۹۲ منتشر کرد و مؤسس دو مدرسه بود. او همچنین عضو انجمن همت خواتین بود. بیشتر منابع از طوبی آزموده به عنوان مؤسس ناموس‌، نخستین مدرسه‌ برای دختران مسلمان، نام می‌برند.
اعتراض به محرومیت زنان از حق رای
آموزش دختران تا سال‌ها پس از مشروطه و جنگ جهانی اول مسئله اصلی جنبش زنان بود. صدیقه دولت‌آبادی در سال ۱۲۹۸ "زبان زنان" را در اصفهان منتشر کرد و در آن بخصوص به دفاع از آموزش و حق رای زنان پرداخت. در سال ۱۲۹۹ "نامه بانوان" در تهران توسط شهناز آزاد و "جهان زنان" توسط فخرآفاق پارسا در مشهد منتشر شدند. فخرآفاق پارسا بخاطر انتشار مطالب انتقادی درباره نابرابری زنان و مردان از مشهد تبعید شد.

عکس:  آموزش دختران تا سال‌ها پس از مشروطه و جنگ جهانی اول مسئله اصلی جنبش زنان بود. صدیقه دولت‌آبادی در سال ۱۲۹۸ زبان زنان را در اصفهان منتشر کرد و در آن بخصوص به دفاع از آموزش و حق رای زنان پرداخت. در سال ۱۲۹۹ نامه بانوان در تهران توسط شهناز آزاد و جهان زنان توسط فخرآفاق پارسا در مشهد منتشر شدند. فخرآفاق پارسا بخاطر انتشار مطالب انتقادی درباره نابرابری زنان و مردان از مشهد تبعید شد.آموزش دختران تا سال‌ها پس از مشروطه و جنگ جهانی اول مسئله اصلی جنبش زنان بود. صدیقه دولت‌آبادی در سال ۱۲۹۸ زبان زنان را در اصفهان منتشر کرد و در آن بخصوص به دفاع از آموزش و حق رای زنان پرداخت. در سال ۱۲۹۹ نامه بانوان در تهران توسط شهناز آزاد و جهان زنان توسط فخرآفاق پارسا در مشهد منتشر شدند. فخرآفاق پارسا بخاطر انتشار مطالب انتقادی درباره نابرابری زنان و مردان از مشهد تبعید شد.
محترم اسکندری
جنبش زنان ایران متاثر از ایده‌های سوسیالیستی هم بود. از جمله "جمعیت پیک سعادت نسوان" (از ۱۳۰۰ در رشت) سازمانی با گرایش چپ بود که روز جهانی زن را در ۸ مارس جشن می‌گرفت. "جمعیت نسوان وطنخواه"  نیز به اهتمام محترم اسکندری در تهران تشکیل شد. با سرکوب احزاب و نشریات در دوره رضا شاه این سازمان نیز نتوانست به کارش ادامه دهد. اتمام کار این سازمان را نقطه پایان جنبش مستقل زنان می‌دانند.

 aجنبش زنان ایران متاثر از ایده‌های سوسیالیستی هم بود. از جمله جمعیت پیک سعادت نسوان (از ۱۳۰۰ در رشت) سازمانی با گرایش چپ بود که روز جهانی زن را در ۸ مارس جشن می‌گرفت. جمعیت نسوان وطنخواه  نیز به اهتمام محترم اسکندری در تهران تشکیل شد. با سرکوب احزاب و نشریات در دوره رضا شاه این سازمان نیز نتوانست به کارش ادامه دهد. اتمام کار این سازمان را نقطه پایان جنبش مستقل زنان می‌دانند.جنبش زنان ایران متاثر از ایده‌های سوسیالیستی هم بود. از جمله جمعیت پیک سعادت نسوان (از ۱۳۰۰ در رشت) سازمانی با گرایش چپ بود که روز جهانی زن را در ۸ مارس جشن می‌گرفت. جمعیت نسوان وطنخواه (۱۳۰۱ تا ۱۳۱۲) نیز به اهتمام محترم اسکندری در تهران تشکیل شد. با سرکوب احزاب و نشریات در دوره رضا شاه این سازمان نیز نتوانست به کارش ادامه دهد. اتمام کار این سازمان را نقطه پایان جنبش مستقل زنان می‌دانند.
قمرالملوک وزیری
قمر خانم سید حسین خان نخستین خواننده زن ایران در دوران معاصر بود که در اولین کنسرت خود در تهران در سال ۱۳۰۳ بدون حجاب به روی صحنه رفت. حضور او فضای مردانه موسیقی آن دوران را دگرگون کرد و دیوار ترس را از پیش پای زنان هنرمند دیگر برداشت. شاعران تصنیف‌های قمر شعرای منتقد و سیاسی‌ای چون شیدا، عشقی، عارف، ایرج میرزا و بهار بودند.

عکسقمر خانم سید حسین خان نخستین خواننده زن ایران در دوران معاصر بود که در اولین کنسرت خود در تهران در سال ۱۳۰۳ بدون حجاب به روی صحنه رفت. حضور او فضای مردانه موسیقی آن دوران را دگرگون کرد و دیوار ترس را از پیش پای زنان هنرمند دیگر برداشت. شاعران تصنیف‌های قمر شعرای منتقد و سیاسی‌ای چون شیدا، عشقی، عارف، ایرج میرزا و بهار بودند.قمر خانم سید حسین خان نخستین خواننده زن ایران در دوران معاصر بود که در اولین کنسرت خود در تهران در سال ۱۳۰۳ بدون حجاب به روی صحنه رفت. حضور او فضای مردانه موسیقی آن دوران را دگرگون کرد و دیوار ترس را از پیش پای زنان هنرمند دیگر برداشت. شاعران تصنیف‌های قمر شعرای منتقد و سیاسی‌ای چون شیدا، عشقی، عارف، ایرج میرزا و بهار بودند.

در دوره پهلوی جنبش مستقل زنان به چند علت افول کرد. نخست اینکه بسیاری از نوگرایان ناسیونالیست از سیاست‌گذاران دوره پهلوی بودند. دوم اینکه پهلوی فعالیت مستقل گروه‌ها را تحمل نمی‌کرد. "کانون بانوان ایران" در سال ۱۳۱۴ به دستور و با کمک مالی دولت تشکیل شد و صدیقه دولت‌آبادی از ۱۳۱۶ مدیر آن و پروین اعتصامی، شاعر معروف، عضو کمیته اجرایی آن بود. بیشتر جلسات در حضور شمس و اشرف دختران رضا شاه برگزار می‌شد.

در دوره پهلوی جنبش مستقل زنان به چند علت افول کرد. نخست اینکه بسیاری از نوگرایان ناسیونالیست از سیاست‌گذاران دوره پهلوی بودند. دوم اینکه پهلوی فعالیت مستقل گروه‌ها را تحمل نمی‌کرد. کانون بانوان ایران در سال ۱۳۱۴ به دستور و با کمک مالی دولت تشکیل شد و صدیقه دولت‌آبادی از ۱۳۱۶ مدیر آن و پروین اعتصامی، شاعر معروف، عضو کمیته اجرایی آن بود. بیشتر جلسات در حضور شمس و اشرف دختران رضا شاه برگزار می‌شد.در دوره پهلوی جنبش مستقل زنان به چند علت افول کرد. نخست اینکه بسیاری از نوگرایان ناسیونالیست از سیاست‌گذاران دوره پهلوی بودند. دوم اینکه پهلوی فعالیت مستقل گروه‌ها را تحمل نمی‌کرد. کانون بانوان ایران در سال ۱۳۱۴ به دستور و با کمک مالی دولت تشکیل شد و صدیقه دولت‌آبادی از ۱۳۱۶ مدیر آن و پروین اعتصامی، شاعر معروف، عضو کمیته اجرایی آن بود. بیشتر جلسات در حضور شمس و اشرف دختران رضا شاه برگزار می‌شد.
کشف حجاب
رضا شاه متاثر از تغییراتی که در کشورهای همسایه ایران چون افغانستان و ترکیه صورت گرفته بود در ۱۷ دی ۱۳۱۴ زنان ایران را از داشتن حجاب منع کرد. در این روز همسر رضا شاه و دخترانشان شمس و اشرف با کلاه به دانشسرای مقدماتی رفتند. پس از آن این دستور با اجبار و خشونت پلیس اجرا شد و باعث گشت که زنان خانواده‌های سنتی تا سال‌ها از خانه خارج نشوند.

گسترش امکانات اجتماعی
در دوره رضا شاه با وجود محدود شدن قدرت علما اصلاحات قانونی زیادی در رابطه با زنان انجام نگرفت. تنها سن قانونی ازدواج برای زنان ۱۵ و برای مردان ۱۸ سال شد و در ضمن هر ازدواجی باید رسما ثبت می‌شد. با این همه امکانات آموزشی، اشتغال و حضور در جامعه برای زنان گسترش یافت.

عکس: در دوره رضا شاه با وجود محدود شدن قدرت علما اصلاحات قانونی زیادی در رابطه با زنان انجام نگرفت. تنها سن قانونی ازدواج برای زنان ۱۵ و برای مردان ۱۸ سال شد و در ضمن هر ازدواجی باید رسما ثبت می‌شد. با این همه امکانات آموزشی، اشتغال و حضور در جامعه برای زنان گسترش یافت.در دوره رضا شاه با وجود محدود شدن قدرت علما اصلاحات قانونی زیادی در رابطه با زنان انجام نگرفت. تنها سن قانونی ازدواج برای زنان ۱۵ و برای مردان ۱۸ سال شد و در ضمن هر ازدواجی باید رسما ثبت می‌شد. با این همه امکانات آموزشی، اشتغال و حضور در جامعه برای زنان گسترش یافت.
نخستین فارغ‌التحصیلان زن دانشگاه تهران
در سال ۱۲۸۹ شمار دانش‌آموزان دختر ۲۱۶۷ نفر بود. این تعداد در فاصله ۱۳۰۵ تا ۱۳۱۵ به ۴۹ هزار نفر رسید. در سال ۱۹۳۶ دانشگاه تهران هم تاسیس شد و زنان نیز توانستند به تحصیلات عالی بپردازند.