"دیگر تردید نیست که ترامپ ضد اروپا و طرفدار پوتین است"
- توضیحات
- تاریخ ایجاد در یکشنبه, 12 اسفند 1403 05:27
یک روز بعد از درگیری لفظی بی‌سابقه‌ای که در کاخ سفید میان دونالد ترامپ و ولودیمیر زلنسکی رخ داد، رئیس جمهوری اوکراین در پیام‌های متعدد از حمایت دولت‌های اروپایی تشکر کرد. این در حالی است که وزیر خارجۀ آمریکا خواستار معذرت‌خواهی زلنسکی شده است. به درستی معلوم نیست که حمایت نظامی آمریکا از اوکراین در جنگ علیه روسیه کاملاً متوقف خواهد شد یا خیر.
برخورد غیرمنتظره و تحقیرآمیز دونالد ترامپ و معاونش جی‌دی ونس با رئیس جمهوری اوکراین حیرت و ناباوری کارشناسان دیپلماسی را برانگیخته است. آندره کاسپی، مورخ نامدار فرانسوی که چند دهه تاریخ ایالات متحده را مطالعه کرده می‌گوید به‌رغم عمر ٨۷ ساله‌اش، چنین مشاجره‌ای را در روابط دیپلماتیک به خاطر ندارد.
روزنامۀ فرانسوی لوموند وضعیت را چنین خلاصه می‌کند: «آنچه قرار بود در چارچوب یک سلام و تعارف دیپلماتیک، قبل از امضای معاهده‌ای در مورد معادن اوکراین جریان یابد، به دعوایی لفظی تبدیل شد که شاید باعث قطع پشتیبانی آمریکا از اوکراین شود.»
با اینحال، اکثر رهبران اروپایی با صراحت به پشتیبانی از زلنسکی برخاسته‌اند. در مقابل، مسکو با خوشحالی از رفتار رئیس جمهور آمریکا با این «فرد آشغال» (زلنسکی) استقبال کرد.
مقامات اتحادیۀ اروپا به زلنسکی پیام دادند که «هیچوقت شما را تنها نخواهیم گذاشت.» کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز نتیجه گرفت که در این وضعیت، «روشن است که جهان آزاد به یک رهبر جدید نیاز دارد.» به معنای دیگر، دنیای غرب و جهان دموکراتیک دیگر نمی‌توانند رهبری ایالات متحده را بپذیرند.
پشتیبانی رئیس جمهوری فرانسه از مردم اوکراین و دلگرمی دادن او به زلنسکی نیز بدون شبهه و صریح بود. او که در پرتغال به سر می‌برد، قبل از سایر رهبران اروپایی واکنش نشان داد و گفت: «یک متجاوز وجود دارد که روسیه است. یک ملت مورد تجاوز و تهاجم قرار گرفته که اوکراین است. ما باید احترام کسانی را که برای سربلندی خود می‌جنگند، نگاه داریم.» امانوئل ماکرون با اشاره به ادعای دونالد ترامپ که با لحنی بسیار تند زلنسکی را مورد عتاب قرار داد که «شما می‌خواهی جنگ سوم جهانی به راه بیندازی»، گفت: «آنکه می‌خواهد جنگ سوم راه بیندازد ولادیمیر پوتین نام دارد.»بریتانیا، آلمان، اسپانیا، ایرلند و کانادا هم واکنش‌های مشابهی داشتند. تنها جورجیا ملونی، نخست‌وزیر ایتالیا بود که بدون اشاره به تجاوز روسیه فقط گفت: «باید بدون اتلاف وقت اجلاسی با شرکت آمریکا، اروپا و متحدان‌شان در مورد اوکراین برگزار کنیم.» خانم ملونی تصریح نکرد که آیا دولت اوکراین باید در چنین اجلاسی حضور یابد یا خیر.
ویکتور اوربان نخست‌وزیر مجارستان نیز مطابق روش همیشگی خود به تعریف و تمجید از دونالد ترامپ پرداخت و نوشت: «اقویا صلح می‌کنند و ضعفا جنگ... پرزیدنت ترامپ شجاعانه از صلح دفاع کرد.»
پیامدهای مشاجره
به نوشتۀ روزنامۀ نیویورک تایمز، جریان اسلحۀ آمریکایی به سوی اوکراین قبل از دیدار مفتضح اخیر ترامپ-زلنسکی تقریباً متوقف شده بود و حالا در پی آن مشاجره، ممکن است «کاملاً قطع شود.»
روزنامۀ واشنگتن پست که ترامپ را به «دون کورلئونه» (شخصیت مافیایی فیلم پدرخوانده) تشبیه می‌کند، معتقد است که تلاش وی برای کنار آمدن با پوتین ساده‌لوحانه است. واشنگتن پست می‌نویسد: «آرامش دادن به دیکتاتورها جواب نمی‌دهد. در برابر پوتین، افسر قدیمی ک.گ.ب.، تنها سرسختی کارساز است، نه ترس و تعلل.»
اما گذشته از مشاجرۀ باورنکردنی ترامپ و زلنسکی که به طور مستقیم در سطح جهانی دیده شد، هنوز به درستی معلوم نیست که پیامدهای این اختلافات دیپلماتیک به کجا بینجامد.
چنانکه دونالد ترامپ بعد از مشاجره گفت: «پرزیدنت زلنسکی برای صلح آماده نیست، اما هروقت آماده شد، می‌تواند برگردد.» برخی تحلیل‌گران احتمال می‌دهند که با پادرمیانی اروپاییان، بار دیگر ملاقاتی میان ترامپ و زلنسکی صورت گیرد.
این احتمال نیز وجود دارد که ولادیمیر پوتین با استفاده از فرصت، حملات نظامی را علیه اوکراین تشدید کند و برای تصرف بخش بزرگتری از سرزمین‌های اوکراینی اقدام نماید.
به عقیدۀ فیلیپس اوبراین، مورخ آمریکایی که در حال حاضر در اسکاتلند به مطالعات استراتژیک مشغول است، برخورد لفظی دو رئیس جمهوری حداقل یک فایده داشت: «حالا دیگر کاملا روشن است که دونالد ترامپ ضد اوکراین، ضد دموکراسی، ضداروپا و بخصوص طرفدار پوتین است. هیچ تردیدی در این مورد وجود ندارد؛ واقعیتی است فاجعه‌بار که خیلی دیر فهمیده شد. این درس بزرگی برای اروپاییان خواهد بود.»