نوشته ولید ابوالخیر ترجمه اختصاصی امیر سماوات
گروههای شبه نظامی فعال در شرق سوریه که زیر نظر سپاه پاسداران می جنگند مدتی است با ریزش نیرو مواجه شده اند چرا که مدام از سوی اسرائیل پایگاه هایشان مورد حمله قرار می گیرد و مردم سوریه نیز از آنها بیزار هستند و از همه مهمتر جمهوری اسلامی دیگر نمی تواند همچون گذشته پرداخت های مستمر به آنها داشته باشد ، آنطور که اکنون بعضی از آنها می گویند چند ماهی است حقوق کامل از سپاه پاسداران نگرفته اند.
و اما و آن طور که فعالان محلی می گویند، با فرار روزافزون مبارزان از گروه های شبه نظامی مورد حمایت ایران، گروههای شبه نظامی روسیه منتظر جذب آنها در صفوف خود هست؛ همین موضوع جنگ سوریه را وارد مرحله جدیدی کرده است.
محمد فاروق، فعال رسانه ای و اجتماعی اهل دیرالزور، به المشارق گفت طبق گزارش های اخیر رسانه های سوری، ده ها تن از ساکنان دیرالزور که جذب گروه های شبه نظامی مورد حمایت سپاه پاسداران شده بودند پست های خود را ترک کرده اند.
او گفت این گزارش ها «کاملاً درست» است و به این موضوع اشاره کرد که بسیاری از این شبه نظامیان قصد تغییر موضع و پیوستن به گروه های شبه نظامی روسیه دارند.
در یک عکس به روز که در صفحه فیسبوک سپاه پنجم منتشر شده است، عناصر این گروه شبه نظامی مورد حمایت روسیه در استان دیرالزور واقع در شرق سوریه دیده می شوند.
وی افزود در واقع آمار ترک پست بالاتر از ارقام گزارش هاست چرا که ماه هاست مبارزان متعددی به طور پیوسته گروه های شبه نظامی همسو با سپاه پاسداران را ترک می کنند و آمار ترک پست به تدریج بالاتر هم می رود.
او گفت یک گروه شبه نظامی وابسته به سپاه پاسداران که گردان ۴۷ لشکر فاطمیون است حالا جمعیتش بیشتر به یک گروه ۱۰ نفره شبیه است تا یک گردان نظامی ، این گردان بیشترین آمار ترک پست را داشته است و برآورد می شود این رقم «دست کم بیشتر از ۱۰۰ مورد» باشد.
فاروق گفت شاهد این روند «افزایش گشت گروه های شبه نظامی ایرانی برای یافتن سربازان فراری در همه مناطق تحت سلطه شان در استان دیرالزور» است؛ وی همچنین خاطرنشان کرد سپاه پاسداران تعدادی از فراریان افغانستانی را که قصد حرکت بسمت اروپا برای پناهندگی را داشته اند بازداشت هم کرده اند و بازداشت شده اند ، بعضی ها در سوریه در بازداشت هستند و بعضی نیز به تهران بازگشت داده شده اند که از سرنوشتشان خبری نداریم.
هرج و مرج در گروه های شبه نظامی همسو با سپاه پاسداران
فاروق ضمن اشاره به اینکه بعضی از ستادها به جای برافراشتن پرچم گروه های شبه نظامی، از پرچم رسمی سوریه به عنوان پوشش استفاده کرده اند، گفت: «وحشت در ستاد گروه های شبه نظامی سپاه موج می زند و خیلی از این ستادها در حال تخلیه هستند.»
وی افزود گروه هایی از افراد شبه نظامی در تلاش برای فرار از حملات هوایی مداومی که به پایگاه هایشان می شود، خود را در میان مردم غیرنظامی مخفی کرده اند.
او گفت جوانان دیرالزور حاضر نیستند «در بحبوحه تشدید حملات هوایی علیه ستاد گروه های شبه نظامی جانشان را در دفاع از این گروه ها از دست بدهند.»
طبق اعلام دیدبان حقوق بشر سوریه، حملات اسرائیل به شرق سوریه در ۲۴ دی باعث کشته شدن حداقل ۵۷ نفر از نیروهای رژیم و مبارزان مورد حمایت سپاه پاسداران شد.
به گفته دیدبان حقوق بشر سوریه، در این حملات شبانه، انبارهای سلاح و مواضع نظامی هدف قرار گرفت و دست کم ۱۴ تن از نیروهای رژیم سوریه، ۱۶ مبارز گروه های شبه نظامی عراقی و ۱۱ تن از اعضای افغانستان لشکر فاطمیون هوادار ایران کشته شدند.
فاروق به تنش های امنیتی گسترده در بخش هایی از بیابان شرق سوریه (بادیه) اشاره کرد که به محل بروز درگیری ها و تلفات سنگین گروه های شبه نظامی تبدیل شده است.
او گفت با اینکه فراریان به گروه های شبه نظامی روس، خصوصاً سپاه پنجم، پناه برده اند، این کارشان «نه از روی طرفداری از روسیه یا پذیرش
حضور آن، بلکه به دلیل حفظ جان خود در برابر گروه های شبه نظامی سپاه پاسداران و رژیم [سوریه] است.»
وی گفت که بسیاری از این افراد هم فقط به پول نیاز دارند.
فاروق گفت نیروهای روسیه با روی باز از برگشتن ورق استقبال کرده و «با ترفندی مکارانه جوانان دیرالزور را جذب نیروهای خود کرده اند.»
آنها «دفاتری [باز کرده اند] تا بتوانند تحت حمایت مستقیم افسران روس، بین رژیم و عشایر دیرالزور آشتی برقرار کنند.»
او توضیح داد با این ترفند، «کسانی که به منطقه برگردند گواهی عفو دریافت می کنند تا از آزار و اذیت سرویس های امنیتی در امان باشند و سپس جوانان برای پیوستن به گروه های شبه نظامی وابسته به روسیه تحت فشار قرار می گیرند.»
ترویج ولایت فقیه
معتز العکیدی، از اهالی استان دیرالزور، گفت: «در این مدت اخیر، گروه های شبه نظامی سپاه بسیاری از ساکنان منطقه دیرالزور را وادار به عضویت در صفوف خود کردند.»
او گفت آنها با «تهدیدهای نظامی و همچنین تطمیع [افراد] و بهره گیری از کمبود فرصت های شغلی» موفق به این کار شده اند.
وی افزود اما با بروز تلفات سنگین گروه های شبه نظامی در اوج حملات هوایی و زمانی که «نقشه ایران» برای شرق سوریه در نظر اهالی محلی روشن شد، اوضاع کم کم تغییر کرد.
او گفت نقشه ایران «بر گسترش نزاع های فرقه ای، اعمال تغییرات جمعیتی و ترویج ایدئولوژی سپاه و اصل ولایت فقیه بنا نهاده شده» که این اصل مستلزم تبعیت از علی خامنه ای، رهبر ایران، است.
افزون بر آن، خدمات اولیه در مناطق تحت تسلط سپاه تقریباً صفر است زیرساخت ها ضعیف شده و آوار خانه هایی که در اثر جنگ با داعش تخریب شده هنوز جمع نشده است.
العکیدی گفت همه این عوامل باعث طرد گروه های شبه نظامی وابسته به سپاه از جامعه شده است، «که نشانه های آن در میان عموم مردم دیده می شود چرا که تلاش های آنها برای جذب نیرو در صفوف خود از سوی جوانان پس زده می شود و نیروهای جوان از گروه های شبه نظامی سپاه پاسداران فرار می کنند.»
العکیدی گفت که در جریان واکنش ضدایرانی مردم، بعضی از جوانان محلی «با قصد حفظ جان» خود به گروه های شبه نظامی روسیه پیوستند.
شرکت های نظامی خصوصی روسی
جمیل العبد، فعال رسانه ای اهل دیرالزور، گفت نیروهای روسیه در دیرالزور دست از ترویج گروه شبه نظامی سپاه پنجم که خود آن را به راه انداخته و هدایت می کنند برنداشته اند.
«آنها با ترفند اعلام تأسیس یک شرکت امنیتی خصوصی [که در ظاهر خدمات امنیتی و حفاظتی ارائه می دهد]، اقدام به جذب جوانان در تمام مناطق حضور خود در استان دیرالزور کردند.»
این شرکت امنیتی جدید یکی از چند شرکت امنیتی خصوصی روسیه در سوریه است، که گروه معروف واگنر نیز جزء آنهاست و جوانان دیرالزور را با حقوق پایه ۱۷۵ هزار پوند سوریه (۳۴۰ دلار) استخدام می کند.
العبد گفت این شرکت «الزامی ندارد که متقاضیان مدارکی دال بر تکمیل خدمت اجباری سربازی یا خدمت ذخیره ارائه کنند» و باید فقط مدارک هویتی عادی و غیره نظیر فرم های بهداشت ارائه بدهند.
وی افزود جوانان با پیوستن به دستگاه امنیتی روسیه، از «تعقیب رژیم سوریه برای انجام خدمت سربازی در امان می مانند.»
او گفت: «این شرکت به گروه بین المللی القاطرجی وابستگی دارد، که به روسیه نزدیک است. این شرکت امنیتی جدید چیزی نیست جز یک نقاب غیرنظامی برای یک گروه شبه نظامی جدید که وابسته به روسیه است.»
او گفت که این شرکت جوانان بیکار و کسانی که نمی خواهند به گروه های شبه نظامی ایرانی و روس بپیوندند را به دام خود می کشاند «گرچه کارهایی که این شرکت انجام می دهد تفاوتی با فعالیت گروه های شبه نظامی ندارد.»
وی گفت فعالیت های این شرکت فراتر از حیطه دیرالزور است و استان های دمشق، حمص، طرطوس و حلب را نیز شامل می شود؛ نیروهای روسیه و گروه های شبه نظامی متحد آن در تمام این مناطق حضور دارند.