در سیزدهمین هفته خیزش سراسری مردم ایران، مطبوعات و خبرگزاریهای جهان همچنان وقایع مربوط به این تحول مهم را دنبال میکنند. اجرای حکم اعدام مجیدرضا رهنورد، دومین جوان بازداشتشده از سوی جمهوری اسلامی، در اغلب رسانههای بینالمللی و حتی محلی بازتاب داشت. افزون بر آن، تحلیلها و گزارشهایی درباره این اتفاق تاریخی که مردم ایران در حال رقم زدن آناند، منتشر شد.
والاستریت ژورنال: حاکمان ترسیده و ناهماهنگ جمهوری اسلامی
والاستریت ژورنال روز دوشنبه دوازدهم دسامبر (۲۱ آذر) یادداشتی با عنوان «چرا اعتراضهای ایران میتواند رژیم را سرنگون کند؟» منتشر کرد. در این یادداشت تاکید شده که «ایران، کشوری با تاریخ غنی از مخالفتهای سیاسی، اکنون به لبه انقلاب رسیده است».
نویسنده مطلب این رسانه چنین تحلیل میکند: «گزارشهای مربوط به لغو فعالیت گشت ارشاد در ایران اغراقآمیز بود و هیچ مدرکی مبنی بر انحلال آن وجود ندارد. از نظر عدهای، این اتفاق دیدگاهی را تقویت میکند مبنی بر اینکه موج کنونی ناآرامی در ایران هیچ تهدیدی برای رژیم ندارد. اما این دیدگاه- که با نتایج ناامیدکننده بهار عربی و مداخلات نظامی غرب در افغانستان و عراق همراه میشود- بسیار بدبینانه است. حاکمان جمهوری اسلامی در سخنرانیها و بیانیههای خود نامطمئن، ترسیده و ناهماهنگ به نظر میرسند. آنها با اطمینان میدانند که هدف این تظاهرات، انقلاب است نه اصلاحات؛ آنها برای نگرانی از این موضوع که تظاهراتکنندگان در نهایت موفق خواهند شد، دلیل کافی دارند.»
وبسایت خبری و تحلیلی وکس گزارشی با عنوان «چرا درک اعتراضهای ایران دشوار است» منتشر و «سانسور، ترولها و رباتها» را به دلیل ایجاد جنگ اطلاعاتی، مسبب تحریف اعتراضهای مردم در ایران معرفی کرد.
نویسنده یادداشت این رسانه آمریکایی ضمن اشاره به انتشار اطلاعات نادرست از جمله لغو فعالیت گشت ارشاد، تاکید میکند: «در یک کشور بهشدتمحدود که مطبوعات هم آزاد نیستند، محیط اطلاعاتی ضعیف و مستعد بهرهبرداری است. تظاهرات بدون رهبری که در ایران انجام میشود، نه برای اصلاحات بلکه برای تغییرات اساسی در این کشور است. اگرچه این ویژگیها از بسیاری جهات نقاط قوت محسوب میشوند، ممکن است شرایط را طوری فراهم کنند که ارائه تصویر واضحی از آنچه در ایران اتفاق میافتد، مختل شود. به ویژه اینکه در این میان، گروههایی وجود دارند که عمدا سعی میکنند موضوع را به شکل نادرستی جلوه دهند. در چنین شرایطی که جریان اطلاعات از ایران بسیار محدود است، به نظر میرسد که تمرکز باید بر خواستههای معترضان ایرانی و انگیزه آنها باقی بماند.»
در ادامه این مطلب آمده است: «در حالی که معترضان در ایران با یک رژیم وحشی مقابله میکنند، نبردهای آنلاین نیز در حال گسترشاند. روزنامهنگاران ایرانی-آمریکایی موجی از حملات آنلاین را گزارش کردهاند که شبیه یک کارزار هماهنگ است و طی آن، هکرهای مرتبط با دولت ایران روزنامهنگاران و کارشناسان را طعمه میکنند. نباید از این نکته غافل بود که چنین کاری (انتشار اطلاعات نادرست در فضای مجازی) در دنیای واقعی عواقبی دارد؛ از جمله شکل دادن به نگاه مردم خارج از ایران به این کشور و اعتراضهای آن.»
موسسه ویلسون: نسل جوان از ارعاب نمیترسد
وبسایت موسسه بینالمللی وودرو ویلسون یادداشتی به قلم هاله اسفندیاری، مدیر بخش مطالعات خاورمیانه این اندیشکده، منتشر کرد. در این یادداشت، با اشاره به انتخاب زنان ایرانی به عنوان قهرمانان سال ۲۰۲۲ از سوی مجله تایم، آمده است: «همانطور که ولودیمیر زلنسکی شجاعانه با تهاجم یک مهاجم خارجی مبارزه میکند، زنان ایرانی نیز دلاورانه با تجاوزهای دولتی علیه مردم این کشور مبارزه میکنند. آنچه میبینیم این است که تظاهرات پس از مرگ مهسا امینی به قیام جوانان ملت ایران علیه حکومت سرکوبگر ظالم تبدیل شده است.»
این پژوهشگر ایرانی–آمریکایی در ادامه مطلب خود میافزاید: «رژیم جمهوری اسلامی ممکن است انتظار داشته باشد که مانند گذشته با استفاده از سرکوب، زندانی کردن معترضان و کشتار تظاهراتکنندگان بهسرعت به اعتراضها پایان دهد، اما این بار چنین نیست. اعتراضها همچنان ادامه دارند و هدف آن دیگر صرفا از میان برداشتن حجاب اجباری نیست؛ بلکه هدف خود رژیم است. جمهوری اسلامی این بار در مواجهه با نسل جوانی که هراسی ندارد، با تکیه بر اعمال قدرت وحشیانه ادامه میدهد؛ در حالی که نشانههایی از سردرگمی یا فقدان اطمینان در مورد بهترین راه برای پایان دادن به این قیام در آنها دیده میشود.»
در بخش دیگری از این تحلیل میخوانیم: «با اینکه سرکوبهای گسترده حکومت هدف اعتراضهای زیادی واقع شد، بعید است که رژیم به این صداها گوش دهد. از سوی دیگر، در حال حاضر بعید به نظر میرسد که زنان و مردان جوان و نسل زد ایران– قهرمانان واقعی این قیام – خیابانها را ترک کنند.»