پشت پرده سفر محرمانه قاآنی به اربیل
- توضیحات
- تاریخ ایجاد در پنج شنبه, 14 بهمن 1400 16:38
منابع مطلع اعلام کرده‌اند اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران در یک سفر محرمانه به اربیل برای جلوگیری از توافق حزب دموکرات کردستان با مقتدی صدر در زمینه تشکیل دولت جدید عراق تلاش کرده است.
بر اساس گزارش‌های منتشر شده، قاآنی پس از سفر به سامرا، در سفری رسما اعلام نشده به اربیل در اقلیم کردستان عراق رفته و با مسعود بارزانی، دبیرکل حزب دمکرات کردستان عراق دیدار کرده است.
به نوشته رسانه‌های اتحادیه میهنی کردستان، قاآنی در این سفر پیام علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی را به بارزانی رسانده است.
با وجود اینکه جزئیاتی ازگفت‌وگوهای دوطرف و محتوای پیغام خامنه‌ای منتشر نشده، اما گفته می‌شود این دیدار در چارچوب تلاش ایران برای تشکیل کابینه دولت با حضور گروه‌های هیا‌ت هماهنگی است.
عثمان بانی مارانی از اعضای رهبری اتحادیه میهنی کردستان به رسانه‌های محلی گفت که جمهوری اسلامی در پیغامی حزب دمکرات کردستان را تهدید کرده و این تهدید احتمال عقب‌نشینی این جریان از توافق با جریان صدر را بالا برده است.
در انتخابات اخیر پارلمانی عراق که روز دهم اکتبر سال گذشته میلادی برگزار شد، حزب مقتدی صدر، روحانی شیعه مخالف نفوذ ایران برنده اصلی بود و حزب فتح وابسته به شبه‌نظامیان تحت حمایت جمهوری اسلامی ده‌ها کرسی را از دست داد و شکست بزرگی را متحمل شد.
افول نقش قاآنی
الجنابی افزود که قاآنی از دشواری نفوذ بر صدر و تحت فشار قرار دادن او برای گنجاندن همه طیف‌های «هیئت هماهنگی» در بزرگترین فراکسیون آگاه است، بنابراین برای دور زدن این موضوع تلاش می‌کند که کردها را برای ایجاد منصب معاونت رئیس جمهوری و اعطای آن به نوری مالکی که از سوی جنبش صدر طرد شده است، متقاعد کند.
او همچنین خاطرنشان کرد: «شاخص‌های این سفر و سفر قبلی نه تنها نشان دهنده شکست ماموریت اسماعیل قاآنی است، بلکه ثابت می‌کند که محور سپاه پاسداران در عراق از محاسبه نادرست متغیرهای سیاسی رنج می‌برد چرا که حزب دمکرات کردستان برای تعیین نامزد ریاست جمهوری خود نیازی به حمایت «گروه‌های شیعه وابسته به ایران موسوم به «هیئت هماهنگی» ندارد.
فراس الیاس، کارشناس امور سیاسی، تحلیلگر و پژوهشگر استراتژیک در امور گروه‌های مسلح به «العربیه» گفت: «ایران از زمان اعلام نتایج انتخابات زودهنگام پارلمانی مایل بوده تا جناح‌های وفادار به خود را به پذیرش نتایج آن سوق دهد.»
با این حال اما قاآنی در سفرهای خود به عراق تلاش کرد که با تحت فشار قرار دادن مقتدی صدر برخی از پست‌های وزارتخانه‌ها را در دولت آینده به طیف طرفدار ایران موسوم به «هیئت هماهنگی» واگذار کند اما با مخالفت صدر موفق به این کار نشد.
الیاس گفت، مشکل ایران تنها بحران و افول نفوذ آن در عراق نیست، بلکه به شکست کامل قاآنی در انجام مأموریت‌های تهران و عدم توانایی او در ایفای نقش سابق قاسم سلیمانی، مربوط می‌شود.
پایان نفوذ ایران در عراق
حسین العنگود، روزنامه نگار و تحلیلگر سیاسی عراقی نیز در این‌باره می‌گوید:« نقش قاآنی در عراق دیگر افول کرده است و او از صلابت و نفوذ کافی بمانند قاسم سلیمانی برخوردار نیست.»
العنگود همچنین معتقد است که «شرایط عراق تغییر کرده است» و قاآنی نیز از زیرکی و نفوذ سلیمانی برخوردار نیست.
به گفته این تحلیلگر سیاسی عراقی نفوذ ایران در عراق دیگر همچون گذشته قادر به تغییر نقشه‌ها و اتحادها نیست و سفر فرمانده سپاه قدس تنها به عنوان تلاشی برای نجات کالبد سیاسی شیعیان از طریق اعمال فشار بر مسعود بارزانی، رهبر کُردها که با همه احزاب رابطه خوبی دارد، ارزیابی می‌شود.
جنبش صدر ۷۳ کرسی از ۳۲۹ کرسی پارلمان عراق را از آن خود کرده و نیروهای تحت حمایت ایران از ۴۸ کرسی که داشتند فقط توانستند ۱۷ کرسی را حفظ کنند.
در واکنش به نتایج اعلام شده، گروه‌های شبه‌نظامی تحت حمایت ایران دست به تظاهرات زدند و به اقامتگاه مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق نیز حمله پهپادی شد.
با این حال، خبرگزاری رویترز گزارش داد فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران در جلسه‌ای در بغداد هادی العامری و قیس الخزعلی دو رهبر شبه‌نظامیان عراق را به دلیل عملکردشان پس از انتخابات پارلمانی اخیر در این کشور سرزنش کرده و از آنان خواسته بود که نیروها و حامیان خود را تحت کنترل درآوردند.
همچنین دادگاه فدرال عراق شکایات گروه‌های شبه نظامی تحت حمایت ایران مبنی بر ابطال نتایج انتخابات پارلمانی را رد کرد.
سه هفته پیش، زمانی که اولین جلسه از پارلمان جدید عراق به تنش کشیده شد، رسانه‌های بین‌المللی نوشتند که به نظر می‌رسد همچنان در آینده، کشمکش‌های زیادی میان گروه‌های رقیب برای انتخاب رییس جمهور و نخست وزیر بعدی عراق به وجود آید.
بر اساس یک توافق غیررسمی، ریاست جمهوری عراق که نقشی عمدتا تشریفاتی دارد باید در اختیار یک سیاستمدار کرد، نخست وزیری در دستان شیعیان و ریاست پارلمان عراق نیز بر عهده یک سیاستمدار سنی باشد.
گروه‌های سیاسی در عراق در حالی برای تشکیل دولت جدید این کشور مذاکره می‌کنند که حملات به پایگاه‌های محل استقرار نیروهای بین‌المللی به ویژه آمریکایی در عراق ادامه دارد.
روز جمعه پس از اصابت راکت‌هایی به بخش غیرنظامی فرودگاه بغداد دو هواپیمای مسافربری آسیب دید.
آمریکا گروه‌های شبه‌نظامی تحت حمایت جمهوری اسلامی را مسئول این حملات می‌داند.