سازوکار «ماشه»؛ ارمغان شکست مذاکرات وین برای ایران

توضیحات

تاریخ ایجاد در پنج شنبه, 09 دی 1400 13:05

به گفته یک مقام آمریکایی، اگر مذاکرات وین به شکست منتهی شود، گزینه تحریم‌های اقتصادی و اقدام نظامی علیه ایران روی میز وجود دارد

با وجود این‌که اکثر شرکت‌کنندگان در مذاکرات هسته‌ای وین، خوش‌بینی محتاطانه‌ای از این دور گفت‌وگوها ابراز کردند، به‌نظر می‌آید تعدادی از دیپلمات‌های اروپایی در هفته‌های اخیر، دستوراتی را از مقامات کشور خود دریافت‌کرده‌اند تا برای اعمال مجدد تحریم‌ها علیه ایران آماده شوند.

بر اساس گزارش مجله «فارین‌پالیسی»، به‌دنبال احتمال شکست مذاکرات وین و فعال‌شدن مجدد سازوکار «ماشه»، دیپلمات‌های اروپایی حاضر در محل این مذاکرات، دستوراتی را در این زمینه از کشورهای خود دریافت کردند.

سازوکار «اسنپ‌بک» یا «ماشه»، طرحی است که طی‌ چند سال گذشته، به دلیل عدم تعهد ایران به مفاد توافق هسته‌ای موسوم به «برجام»، فشاری حداکثری بر تهران وارد کرده بود.

از تحریم‌ها تا اقدام نظامی
یک مقام ارشد آمریکایی در این زمینه تاکید کرد، به‌منظور اجتناب از احتمال تشدید اقدامات قهری، از جمله تحریم‌های اضافی و یا اقدام نظامی، ایران برای دستیابی به یک توافق و کاهش فعالیت‌های هسته‌ای خود «تنها چند هفته، و نه چند ماه» فرصت دارد.

دولت آمریکا به ریاست جو بایدن، در چند روز گذشته بیش از یک بار تاکید کرده است، اگر ایران در پایان دور هشتم مذاکرات وین، به تعهدات برجامی خود کاملا پایبند نشود، واشینگتن قصد دارد تحریم‌های اقتصادی علیه این کشور را تشدید کند.

آندریا گاکی، رئیس دفتر کنترل دارایی‌های خارجی خزانه‌داری آمریکا، «اُفَک»، در هفته‌های گذشته اقدامات فشرده و تلاش‌های زیادی برای تقویت اجرای تحریم‌های کنونی آمریکا علیه مقامات و شرکت‌های ایرانی آغاز کرده و به بسیاری از نهادهای بین‌المللی نسبت به لزوم پایبندی به این تحریم‌ها هشدار داده است.

آخرین دور مذاکرات
پیش‌بینی می‌شود دور هشتم مذاکرات احیای برجام، که دو روز پیش در وین آغاز شد، آخرین دور این گفت‌وگوها باشد.

به‌رغم این‌که مذاکرات ممکن است چند هفته به طول بینجامد، برخی از منابع دیپلماتی اروپایی اخیرا هشدار دادند که زمان رو به اتمام است.

منابع «العربیه» نیز روز گذشته خبر دادند، اگر طرف‌های مذاکره‌کننده تا پایان ماه ژانویه، به توافقی دست پیدا نکنند، این مذاکرات به پایان خواهد رسید.

تهران در سال 2015 و در مذاکره با شش کشور قدرتمند آمریکا، فرانسه، بریتانیا، روسیه، چین و آلمان، تعهد داده بود که در ازای لغو بسیاری از تحریم‌های اعمال‌شده علیه این کشور، فعالیت‌های هسته‌ای خود را کاهش داده و اطمینان دهد که صرفاً استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای خواهد داشت.

پس از خروج دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا از این توافق در سال 2018، تحریم‌های شدید اقتصادی علیه ایران اعمال شد و این کشور نیز اکثر تعهدات هسته‌ای خود را به صورت تدریجی کاهش داد.

دولت جو بایدن که به احیای برجام علاقه‌مند است، هفت دور از مذاکرات احیای آن را با دو دولت ایران برگزار کرد. در این هفت دور، طرف‌های مذاکره‌کننده درمورد برخی موارد به تفاهم رسیدند اما تکلیف برخی مسائل برجسته مانند تحریم‌ها تا آغاز دور هشتم مذاکرات هنوز مشخص نشده است.