پیام‌های آشکار و پنهان سفر نخست‌وزیر عراق به عربستان
- توضیحات
- تاریخ ایجاد در جمعه, 13 فروردين 1400 06:09
مصطفی کاظمی، نخست‌وزیر عراق به دعوت رسمی پادشاهی عربستان راهی آن کشور شد. هدف از این سفر گسترش سطح همکاری‌ها اعلام شده است. همکاری‌هایی که تنها به عرصه سرمایه‌گذاری عربستان در زیرساخت‌های عراق محدود نمی‌شود.
سفر مصطفی کاظمی، نخست‌وزیر عراق به ریاض و دیدار با رهبران عربستان و از جمله با محمد بن سلمان، ولیعهد آن کشور در شرایط و اوضاع کنونی حاکم بر خاورمیانه از اهمیت خاصی برخوردار است.
کاظمی قرار بود در ماه ژوئیه سال گذشته به ریاض سفر کند. در صورت وقوع آن سفر، ریاض نخستین ایستگاه سفر خارجی نخست‌وزیر عراق می‌بود. سفری که به علت بیماری ملک سلمان و بستری شدن او در بیمارستان به تعویق افتاد.
از آن زمان تا کنون، مقامات سیاسی و اقتصادی دو کشور بارها با یکدیگر دیدار و گفت‌وگو کرده‌اند. اما این دیدارها عموما در سطح وزیران و مسئولان دیگر بوده است.
دیدارهایی که عملا منجر به گشایش گذرگاه مرزی "عرعر" شده و افزون بر آن، زمینه سرمایه‌گذاری عربستان در عراق را فراهم ساخته است. اکنون از گسترش این همکاری‌ها سخن می‌رود.
پیام سیاسی سفر کاظمی به ریاض
در بیانیه مشترک دو کشور بر لزوم همکاری در عرصه مسائل امنیتی تاکید رفته است. خاک عربستان پس از آغاز جنگ داخلی در یمن، بارها ظرف شش سال گذشته آماج حملات پهپادی و موشکی شورشیان حوثی که از پشتیبانی ایران برخوردارند، قرار گرفته است.
اما پدیده جدیدی در حمله به خاک عربستان روی داده است که اهمیت همکاری‌های امنیتی دو کشور را بیش از پیش ساخته است.
رسانه‌های بین‌الملل در ماه ژانویه از حمله پهپادی به کاخ سلطنتی عربستان در یمامه خبر دادند. کاخ ملک سلمان و دربار او در این مجتمع قرار دارد.
گروهی اسلام‌گرا در عراق که با نام "تیپ روز موعود" فعالیت می‌کند، مسئولیت این حمله را برعهده گرفت. گروهی که گفته می‌شود از حمایت و پشتیبانی جمهوری اسلامی برخوردار است.
کاظمی در جریان سفر خود به ریاض این خبر را تکذیب کرد و گفت که دولت عراق اجازه نخواهد داد از خاک این کشور برای حمله به عربستان بهره‌برداری شود.
نخست‌وزیر عراق پس از دیدار و گفت‌وگوی یک ساعته خود با محمد بن سلمان به خبرنگاران گفت: «تا کنون هیچ حمله‌ای به پادشاهی عربستان از خاک عراق صورت نگرفته است.»
او تاکید کرد که تلاش‌هایی شده تا به مناسبات عراق و عربستان آسیب برساند. کاظمی توضیح بیشتری در این باره نداد.
نزدیکی به عربستان برای کشور عراق که در منگنه سیاسی تهران و واشنگتن گرفتار آمده است، با دشواری‌ها و چالش‌های بسیاری همراه است.
محمد بن سلمان نیز از گشایش بیشتر گذرگاه‌های مرزی با عراق سخن گفت. گذرگاه‌های مرزی بین دو کشور پس از حمله صدام حسین به کویت و قطع مناسبات دیپلماتیک دو کشور در سال ۱۹۹۰ مسدود شده بودند.
تاکید مقامات سیاسی دو کشور بر افزایش همکاری‌های امنیتی و تضمین امنیت مرزی بین دو کشور پیام روشنی به ایران و شبه‌نظامیان شیعه مورد حمایت این کشور در عراق دارد.
گسترش سطح همکاری‌ها
در جریان گفت‌وگوهای بین مقامات عراق و عربستان پنج توافق‌نامه نیز امضا شد. این توافق‌نامه‌ها از جمله ناظر بر همکاری‌های مالی، تجاری، اقتصادی، فرهنگی و رسانه‌ای است.
در بیانیه مشترکی که پس از پایان دیدار مقامات دو کشور منتشر شده از ایجاد یک صندوق مالی ۳ میلیارد دلاری سخن رفته است.
قرار است این صندوق که بخش اعظم بودجه آن توسط عربستان سعودی تامین می‌شود، با مشارکت بخش خصوصی دو کشور در زمینه‌های مختلف اقتصادی عراق و از جمله در عرصه تولید برق فعالیت کند.
این سرمایه‌گذاری عربستان در عراق مکمل ۵۰۰ میلیون دلاری است که عربستان اخیرا در اقتصاد عراق تزریق کرده است.
افزون بر آن، صرف‌نظر از همکاری اقتصادی دو کشور در تامین برق عراق، مسئولان عربستان با نخست‌وزیر عراق بر سر هماهنگ کردن سیاست تولید نفت دو کشور در اوپک نیز گفت‌وگو کردند.
عراق پس از عربستان دومین کشور بزرگ صادرکننده نفت عضو اوپک است.
عراق برای حل مشکلات اقتصادی و از جمله استفاده بهینه از ذخایر نفتی خود نیاز به سرمایه خارجی دارد. خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران "ایرنا" سال گذشته با انتشار گزارشی به اظهارات خالد بتال النجم، وزیر برنامه‌ریزی عراق اشاره کرده بود.
وزیر برنامه‌ریزی عراق گفته بود که این کشور شش هزار طرح پیشنهادی مناسب برای سرمایه‌گذاری سعودی‌ها تهیه کرده است. پروژه‌هایی که میزان سرمایه مورد نیازشان در حدود ۱۰۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود.